CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII 第七讲 ● 动词完成时系统的主动态 ● 指示词Hic,i1le ● 夺格(2) ● 课文:Paulus et Lucia(WII) Part 1语法 一动词完成时系统的主动态 1动词主动态的四种基本形式 以第1变位法动词laudare为例: 直陈式现在时laudo I praise 不定式现在时laudare to praise 直陈式完成时laudavi I praised/have praised 完成时被动态分词laudatum praised∥have been praised (说明:完成时被动态分词又称“目的分词”supine) 这四种形式是动词的基本变化形式,动词的全部变位分别由这四个基本形式导出。而且 在拉丁语词典或词汇表中,动词一般按照这四种基本形式的排列。 由这四种基本形式,可以得到动词的三种词干:现在词干、完成词千、目的分词词干: (I)现在词干:去掉不定式现在时词尾-re或-ere,由此构成主动态及被动态的现在时、 未完成时、将来时、现在形动词、动名词等: (2)完成词干:去掉直陈式完成时的单数第一人称词尾-ⅰ而得到,由此构成主动态完成 时、过去完成时、将来完成时等; (3) 目的分词词干:去掉目的分词词尾-u而得到,由它构成被动态直陈式的完成时、 过去完成时、将来完成时,被动态虚拟式的完成时、过去完成时,主动态不定式的 将来时、被动态不定式将来时、完成时,将来形动词,完成形动词,目的动名词等。 示例动词laudare,monere,.agere,.audire,capere.,esse,posse的四种词形 1 2 3/4 esse posse laudo moneo ago audio capio sum possum laudare monere agere audire capere esse posse laudavi monui egi audivi cepi fui potui laudatum monitum actum auditum captum futurum 上述例词完成时词干分别是:laudav,-monl-,eg,audiv-,cep-,fi-和pot-。其中只有第 1变位动词是规则的:词千+-o,-are,-i,-tum,如amao,amare,amavi,amatum,故可简记amo1. 三个著名的完成时动词:veni,vidi,vici(Caesar:I came,I saw,I conquered),它们的四 种基本形式是: venio,venire,veni,ventum 4 video,videre,vidi,visum 2 vinco,vincere,vici.victum 3
CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII 第七讲 动词完成时系统的主动态 指示词 Hic,ille 夺格(2) 课文: Paulus et Lucia(VII) Part 1 语法 一 动词完成时系统的主动态 1 动词主动态的四种基本形式 以第 1 变位法动词 laudare 为例: 直陈式现在时 laudo I praise 不定式现在时 laudare to praise 直陈式完成时 laudavi I praised/ have praised 完成时被动态分词 laudatum praised/ have been praised (说明: 完成时被动态分词又称“目的分词”supine) 这四种形式是动词的基本变化形式,动词的全部变位分别由这四个基本形式导出。而且 在拉丁语词典或词汇表中,动词一般按照这四种基本形式的排列。 由这四种基本形式,可以得到动词的三种词干:现在词干、完成词干、目的分词词干: (1) 现在词干:去掉不定式现在时词尾-re 或-ere,由此构成主动态及被动态的现在时、 未完成时、将来时、现在形动词、动名词等; (2) 完成词干:去掉直陈式完成时的单数第一人称词尾-i 而得到,由此构成主动态完成 时、过去完成时、将来完成时等; (3) 目的分词词干:去掉目的分词词尾-um 而得到,由它构成被动态直陈式的完成时、 过去完成时、将来完成时,被动态虚拟式的完成时、过去完成时,主动态不定式的 将来时、被动态不定式将来时、完成时,将来形动词,完成形动词,目的动名词等。 示例动词 laudare, monere, agere, audire, capere, esse, posse 的四种词形 1 2 3 4 3/4 esse posse laudo moneo ago audio capio sum possum laudare monere agere audire capere esse posse laudavi monui egi audivi cepi fui potui laudatum monitum actum auditum captum futurum ----- 上述例词完成时词干分别是:laudav-, monu-, eg-, audiv-, cep-, fu- 和 potu-。其中只有第 1 变位动词是规则的:词干+-o,-are,-i,-tum; 如 amao, amare, amavi, amatum, 故可简记 amo 1. 三个著名的完成时动词:veni, vidi, vici (Caesar:I came, I saw, I conquered ),它们的四 种基本形式是: venio, venire, veni, ventum 4 video, videre, vidi, visum 2 vinco, vincere, vici, victum 3 1
CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII 2动词主动态直陈式完成时 动词的“现在时系统”(现在时、未完成时、将来时)一般是现在时不定式词干加人称 词尾(-o/-m,s,t-mus,tis,nt),或加时态特征(-ba,-bi-,第3、4变位法动词的将来时特征 bi-变为-e-),再加人称词尾构成。 但完成时则采用一套新的词尾。完成时三种时态词尾如下: 现在完成时 过去完成时 将来完成时 perfect pluperfect future perfect -era-m -er-0 -isti -era-S -eri-s -it -era-t -eri-t -imus -era-mus -eri-mus -istis -era-tis -eri-tis -erunt -era-nt -eri-nt 说明: (1)现在完成时词尾是新内容:-i,-isti,-i池-imus,-istis,-erut;注意复数第3人称-erunt (2)过去完成时为:完成时词千+-era-系统:完成时本身已有“过去”之意,所以,“过去 完成时”的英语是pluperfect(亦即“过去的过去”) (3)将来完成时为:完成时词干+-ero-系统,但第三人称复数是erint,而不是现在时系统 中的将来时erunt。 (4)有些第3变位法动词完成时词尾不规则变化,如:dico,dicere,diri,dictum3say 3变位示例 完成时(tempus perfectum) laudav- monu- eg- audiv- fu- potu- laudavi monui egi audivi fui potui laudavisti monuisti egisti audivisti fuisti potuisti laudavit monuit egit audivit fuit potuit laudavimus monuimus egimus audivimus fuimus potuimus laudavistis monuistis egistis audivistis fuistis potuistis laudaverunt monuerunt egerunt audiverunt fuerunt potuerunt 过去完成时(tempus plusquamperfectum) laudaveram monueram egeram audiveram fueram potueram laudaveras monueras egeras audiveras fueras potueras laudaverat monuerat egerat audiverat fuerat potuerat laudaverams monueramus egeramus audiveramus fueramus potueramus laudaveratis monueratis egeratis audiveratis fueratis potueratis laudaverant monuerant egerant audiverant fuerant potuerant 2
CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII 2 动词主动态直陈式完成时 动词的“现在时系统”(现在时、未完成时、将来时)一般是现在时不定式词干加人称 词尾(-o/-m, s, t; -mus, tis, nt),或加时态特征(-ba-, -bi-,第 3、4 变位法动词的将来时特征 -bi-变为-e-),再加人称词尾构成。 但完成时则采用一套新的词尾。完成时三种时态词尾如下: 现在完成时 过去完成时 将来完成时 perfect pluperfect future perfect -i -era-m -er-o -isti -era-s -eri-s -it -era-t -eri-t -imus -era-mus -eri-mus -istis -era-tis -eri-tis -erunt -era-nt -eri-nt 说明: (1)现在完成时词尾是新内容:-i, -isti, -it; -imus, -istis, -erunt; 注意复数第 3 人称-erunt (2)过去完成时为:完成时词干+ -era-系统;完成时本身已有“过去”之意,所以,“过去 完成时”的英语是 pluperfect(亦即“过去的过去”) (3)将来完成时为:完成时词干+ -ero-系统,但第三人称复数是 erint, 而不是现在时系统 中的将来时 erunt。 (4)有些第 3 变位法动词完成时词尾不规则变化,如:dico, dicere, dixi, dictum 3 say 3 变位示例 完成时( tempus perfectum) laudav- monu- eg- audiv- fu- potulaudavi monui egi audivi fui potui laudavisti monuisti egisti audivisti fuisti potuisti laudavit monuit egit audivit fuit potuit laudavimus monuimus egimus audivimus fuimus potuimus laudavistis monuistis egistis audivistis fuistis potuistis laudaverunt monuerunt egerunt audiverunt fuerunt potuerunt 过去完成时( tempus plusquamperfectum) laudaveram monueram egeram audiveram fueram potueram laudaveras monueras egeras audiveras fueras potueras laudaverat monuerat egerat audiverat fuerat potuerat laudaveramus monueramus egeramus audiveramus fueramus potueramus laudaveratis monueratis egeratis audiveratis fueratis potueratis laudaverant monuerant egerant audiverant fuerant potuerant 2
CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII 将来完成时(tempus fururum perfectum) laudavero monuero egero audivero fuero potuero laudaveris monueris egeris audiveris fueris potueris laudaverit monuerit egerit audiverit fuerit potuerit laudaverimus monuerimus egerimus audiverimus fuerimus potuerimus laudaveritis monueritis egeritis audiveritis fueritis potueritis laudaverint monuerint egerint audiverint fuerint potuerint 可利用“完成时变位矩阵”帮助记忆 i eram ero isti eras eris it erat erit (laudav-i monu-i eg-i audiv-i cep-i) imus eramus erimus istis eratis eritis erunt erant erint 4用法、翻译以及与未完成时的区分 完成时和未完成时都可以翻译成简单过去时。比如: Magister discipulos monuit. Magister discipulos monebat. 均可译为the teacher warned the students..不过比较而言,未完成时更像是过去的一段影 像,而完成时则像一个快照:未完成时表示动作是正在进行的、重复性的或习惯性的。所以, Magister discipulos monebat可以更精确的翻译为The teacher was warning/kept warning/ sed to warn the students..而完成时则更为静态,它表示动作是一个单独的、己经完成了的事 件,或者一个虽然完成、但对现在仍然有影响的事件,此时,可以用助动词has/have来翻 译:Magister discipulos monuit:The teacher has warned the students。(可见,拉丁语中的“完 成时”概念比英语中的完成时更宽泛!) 过去完成时(pluperfect)和将来完成时(future perfect)与英语的用法很类似,都关注 己经完成的动作所产生的影响。 教材在第12课才讲“现在完成时”(p110),但在第6课和本课出现了完成时动词: mutilaverunt they did mutilate rogavit he asked clamavis he wailted iussit he orderd(注意:iubeo-ere,iussi2) 本课中的例句: Quid dixisti?(dico-ere-ixi-ictum 3) Augustinus clamavit. Stephanus Paulum et Lucuam conspexit.(conspicio,conspicere,conspexi,conspectum) ad fenestram festinaverunt.(festino,festinare,festinavi,festinatum) (一个纠结的问题I said=Dicebam or Dixi?) 3
CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII 将来完成时(tempus fururum perfectum) laudavero monuero egero audivero fuero potuero laudaveris monueris egeris audiveris fueris potueris laudaverit monuerit egerit audiverit fuerit potuerit laudaverimus monuerimus egerimus audiverimus fuerimus potuerimus laudaveritis monueritis egeritis audiveritis fueritis potueritis laudaverint monuerint egerint audiverint fuerint potuerint 可利用“完成时变位矩阵”帮助记忆 laudav- monu- eg- audiv- cepi eram ero isti eras eris it erat erit i ii i i imus eramus erimus istis eratis eritis erunt erant erint 4 用法、翻译以及与未完成时的区分 完成时和未完成时都可以翻译成简单过去时。比如: Magister discipulos monuit. Magister discipulos monebat. 均可译为 the teacher warned the students. 不过比较而言,未完成时更像是过去的一段影 像,而完成时则像一个快照:未完成时表示动作是正在进行的、重复性的或习惯性的。所以, Magister discipulos monebat 可以更精确的翻译为 The teacher was warning/ kept warning/ used to warn the students. 而完成时则更为静态,它表示动作是一个单独的、已经完成了的事 件,或者一个虽然完成、但对现在仍然有影响的事件,此时,可以用助动词 has/have 来翻 译:Magister discipulos monuit : The teacher has warned the students。( 可见,拉丁语中的“完 成时”概念比英语中的完成时更宽泛!) 过去完成时(pluperfect)和将来完成时(future perfect)与英语的用法很类似,都关注 已经完成的动作所产生的影响。 教材在第 12 课才讲“现在完成时”(p110),但在第 6 课和本课出现了完成时动词: mutilaverunt they did mutilate rogavit he asked clamavis he wailted iussit he orderd (注意:iubeo-ere, iussi 2) 本课中的例句: Quid dixisti? (dico-ere-ixi-ictum 3) Augustinus clamavit. Stephanus Paulum et Lucuam conspexit.(conspicio, conspicere, conspexi, conspectum) ad fenestram festinaverunt . (festino, festinare, festinavi, festinatum) ( 一个纠结的问题 I said= Dicebam or Dixi? ) 3
CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII 二指示词Hic,ille I指示代词Hic,Ille 前此课文中的例子: Ubi est ille caballus (V-A) Hic,o Domina,est mulus.(V-B) Hic multa sunt ova.(VI-B) 再如: Ille liber est bonus.(That book is good.) Hic vir est malus.(This man is evil.) Possum superare vitia illa.(superare to overcome;vitium vitii fault;I can overcome those faults.) Habeo pecuniam illarum feminarum.(I have the money of those women.) 2Hic,ille的变格 hic,haec,hoc (this/these) sg. pl. masc fem neut masc fem neut nom hic haec hoc hi hae haec acc hunc hanc hoc hos has haec gen huius huius huius horum harum horum dat huic huic huic his his his abl hoc hac hoc his his his ille,illa,illud (that/those) sg. PL case masc fem neut masc fem neut nom ille illa illud illi illae illa acc illum illam illud illos illas illa gen illius illius illius illorum illarum illorum dat illi illi i illis illis illis abl illo illa illo illis illis illis 单数变化太多!但复数基本符合us,a,um的复数变格 is,ea,id/ei,eae,ea that(near you,that of yours遵循ille的变格方式(亦可作为第三 人称代词)。 3Hic,ille作为形容词 Hic mulus this mule Illa silva that wood Hic,o Domina.est mulus.(V-B)Hi lady.this is the mule
CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII 二 指示词 Hic,ille 1 指示代词 Hic,Ille 前此课文中的例子: Ubi est ille caballus ? (V-A) Hic, o Domina, est mulus.(V-B) Hic multa sunt ova. (VI-B) 再如: Ille liber est bonus.(That book is good.) Hic vir est malus.(This man is evil.) Possum superare vitia illa. (superare to overcome; vitium vitii fault ; I can overcome those faults.) Habeo pecuniam illarum feminarum. (I have the money of those women.) 2 Hic, ille 的变格 hic, haec, hoc (this/these) sg. pl. masc fem neut masc fem neut nom hic haec hoc hi hae haec acc hunc hanc hoc hos has haec gen huius huius huius horum harum horum dat huic huic huic his his his abl hoc hac hoc his his his ille, illa, illud (that/ those) sg. Pl. case masc fem neut masc fem neut nom ille illa illud illi illae illa acc illum illam illud illos illas illa gen illius illius illius illorum illarum illorum dat illi illi illi illis illis illis abl illo illa illo illis illis illis 单数变化太多!但复数基本符合-us, -a, -um 的复数变格 is, ea, id / ei, eae, ea that ( near you), that of yours 遵循 ille 的变格方式(亦可作为第三 人称代词)。 3 Hic, ille 作为形容词 Hic mulus this mule Illa silva that wood Hic, o Domina, est mulus.(V-B) Hi lady, this is the mule. 4
CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII Hic还可用作“here” Hic vivo,hic moriar here I live,here may I die.(vivo,vivere,vixi,victum 3 be alive,live; survive;morior,moriri,moritus sum 4dep die;) Hic multa sunt ova.(VI-B)There are many eggs here. 三、夺格(2):手段和工具夺格、伴随和方式夺格、时间夺格 1手段夺格或工具夺格 例句: Litteras stilo scripsit he wrote the letter with a pencil.(littera,litterae,letter:stilus,stili pencil Cives pecunia vicit he conquered the citizens with/by money.(civis civis citizen;vinco, vincere,vici,victum conguer) Id meis oculis vidi.I saw it with my own eves.(oculus,-i eye;meus,mea,meum adj.my) 罗马人经常用“无介词夺格”来表达英语中需要用介词表达的想法。如第3讲 Sarcinae vino et ovis et oleo et unguento onerosae sunt.The sacks are heavy with wine and eggs and oil and perfume. 2伴随夺格和方式夺格 Cum amicis venerunt.They came with friends venio,vnere,veni,ventum) Id cum eis fecit.He did it with them.facio,facere,feci,factum 3/4) Id cum virtute fecit.He did it with courage.(virtus,-is 3 [f]) 以上夺格用法说明动作是通过什么手段或借助什么工具完成的、和谁一起完成的、使用 什么方式完成的。 在把英语翻译成拉丁语时需要注意:如果with指“和谁”(with whom)或“以何种方式” (in what manner),就使用cum+abl.如果with指“借助什么”(by means of what),就使用无 介词夺格。 3时间夺格:在何时、在何时内 表示一个事件发生“在何时”、“在何时内”,只需要将时间名词变为夺格,而不需要介词。 Die laboramus.(dies diei daylight.We are working in the daylight) Meridie non ambulo.(I do not walk at the noon) Hieme dies breves,aestate longi sunt.hiems,hiemis winter,aest-as,a'tis summer.In the winter,the day is short,in the summer,the day is long. 5
CAPITVLVM SEPTIMVM CAP.VII Hic 还可用作“here ” Hic vivo, hic moriar here I live, here may I die. ( vivo, vivere, vixi, victum 3 be alive, live; survive; morior, moriri, moritus sum 4dep die; ) Hic multa sunt ova. (VI-B) There are many eggs here. 三、夺格(2): 手段和工具夺格、伴随和方式夺格、时间夺格 1 手段夺格或工具夺格 例句: Litteras stilo scripsit he wrote the letter with a pencil.(littera, litterae, letter; stilus,stili pencil ) Cives pecunia vicit he conquered the citizens with/by money.(civis civis citizen; vinco, vincere, vici, victum conquer) Id meis oculis vidi. I saw it with my own eyes.(oculus,-i eye; meus, mea, meum adj. my) 罗马人经常用“无介词夺格”来表达英语中需要用介词表达的想法。如第 3 讲 Sarcinae vino et ovis et oleo et unguento onerosae sunt. The sacks are heavy with wine and eggs and oil and perfume. 2 伴随夺格和方式夺格 Cum amicis venerunt. They came with friends ( venio, vnere, veni, ventum) Id cum eis fecit. He did it with them. ( facio, facere, feci, factum 3/4) Id cum virtute fecit. He did it with courage. (virtus, -is 3 [f]) 以上夺格用法说明动作是通过什么手段或借助什么工具完成的、和谁一起完成的、使用 什么方式完成的。 在把英语翻译成拉丁语时需要注意:如果 with 指“和谁”(with whom) 或“以何种方式” (in what manner),就使用 cum + abl. 如果 with 指“借助什么”(by means of what),就使用无 介词夺格。 3 时间夺格:在何时、在何时内 表示一个事件发生“在何时”、“在何时内”,只需要将时间名词变为夺格,而不需要介词。 Die laboramus.(dies,diei daylight. We are working in the daylight) Meridie non ambulo.(I do not walk at the noon) Hieme dies breves, aestate longi sunt. ( hiems, hiemis winter; aest-as, a’tis summer. In the winter, the day is short, in the summer, the day is long. ) 5